Page 12 - Kijk op zijn omgeving

Pagina 10

•
Harinxma, o Harinxma, o Harrinxma thoe Sloten!
• Toen gi,j met Westra kwaamt ten strijd,
• hebt gi,j voorgoed een 'Reuzenbok' geschoten.

Dit spot vers stond in het socialistische weekblad De Kolk.
Het was toen nog gewoonte dat de nieuwe raadsleden in optocht door het dorp optrokken naar
het gemeentehuis. Een hele menigte was uitgelopen om Sytse de Sroper met eigen ogen te
aanschouwen. Teleurgesteld klonk uit het publiek: "De stroper is der net by."
Maar Westra was gewoon niet herkend, Hij had voor de gelegenheid zijn zondagse
pak aarrgetrokken

De Opsterlandse adel koos andere wegen om de noden der veen arbeiders te leningen.
Baron Reinhard van Lynden betaalde uit eigen zak een evangelist om de veenarbeiders van
Nij Beets tot andere in zichten te brengen. Samen met jhr. J.A. Lycklama à Nijholt
zorgde hij voor een christelijke school en een nieuwe kerk in Oud Beets.
Maar de veenarbeiders kwamen niet naar de pompeuze adelskerk. Later fourneerden de heren
toen het geld om in Nij Beets zelf een klein houten kerkje neer te zetten

Cornelia Stichting.

Door sommige leden werd het Ridderschap werd aansluiting gezocht bij het gedachtengoed
van de ''Nadere Reformatie" In deze lijn zat de familie van Sytzama, een van hun
Clara van Sytzama, de dichteres van het gezang 231 uit het Liedboek voor de Kerken. 'Wij
knielen voor uw zetel neer, wij, Heer en al uw leden"
Het is een gevoelig en belijdend lied, één van de weinige die bij de toenmalige orthodox
gezinde gemeenteleden in de smaak vielen.
Haar neefDouwe Jan Vincent baron van Sytzama. Deze was in het derde kwart van de
negentiende eeuw grietman en burgemeester van Dantumadeel, maar werd vooral bekend als
voorvechter van de Christelijke school met de Bijbel. Hij was medeorganisator van het
Volkpetitionnement van 1878, dat zo'n belangrijke rol speelde in de "Schoolstrijd".
Van Sytzama 's keuze voor het confessionele onderwijs stak in het bijzonder, omdat hij in hij in
de Friese adel min of meer een uitzondering was. Deze opteerde, in tegenstelling tot overige
adellijk Nederland, in meerderheid voor het openbaar volksonderwijs.
Hij stond als Weerbarstig regent. Hij had veel onenigheid met de armlastige schoolmeester met
een inkomen van 200 gulden 's jaars en vrij wonen.
Schoolmeester Hjerre Gerrits van der Veen, dichte in een tweeregelig vers balde hij zijn
ergernis over de baron uit.

In doarp mei in hear is een lok,
In heur mei in doarp is inflok.

De baron botste wel meer met zijn omgeving, Het volgende wordt nog wel in Driesum
vermeld. Regelmatig reed de burgemeester met zijn koets naar het gemeentehuis te
Rinsumageest Een raadslid uit Driesum reed soms met hem mee. Toen deze de euvele moed
had zich in een vergadering tegen een voorstel van de burgemeester uit te spreken,
voegde deze hem bits toe: "Dan rijd jij niet mee terug". Het raadslid reageerde:
"Dan ben ik er voor, want ik wil mee terugrijden.".